Toen ik begon de stof voor te bereiden voor de lessen Creatief schrijven die ik aan de schrijfschool Laboratori de Lletres geef, vroeg ik me af: hoe moet je mensen leren schrijven? En omdat ik Beeldende Kunst had gestudeerd, zag ik snel een parallellisme. Leren schrijven is net zo moeilijk als het leren van schilderkunst, beeldhouwkunst, en kunst in het algemeen. Je kunt de technieken leren (steenhouwen, canvassen in elkaar zetten, kleuren mengen, lassen, metaal gieten, etc…), maar hoe leer je de moeilijke weg van het idee naar het kunstwerk? En wat is het idee?

Ik had slechts mijn eigen ervaring en een stapel boeken te lezen (handleidingen schrijven, biografieën van auteurs…). En snel zag ik dat de meeste handleidingen mijn manier van schrijven negeerden, terwijl sommige auteurs (weinige) die herkenden als zijn eigen.

Hoe schrijf ik dan?

Het begint allemaal met een zin die mij intrigeert, en daarvandaan creëer ik doelloos, schrijf ik zonder te weten waar het verhaal heen gaat. Met Het meisje met de negen vingers ging het zo: het eerste wat ik schreef was de zin ‘Ik heet Laura en ik heb negen vingers’ en daarvandaan liet ik dat meisje die negen vingers had praten, om te zien wat er ontstond. Langzaamaan schreef ik dingen op die op mij kwamen: dat de ouders geen foto’s maakten, dat ze in de jaren ’70 en ’80 in Barcelona woonden, dat er een Arnau was (of veel van hen) die ze steeds in haar levenspad tegenkwam… Met dit alles creëerde ik een wereld van mensen, plaatsen en gebeurtenissen waarvan ik nog steeds niet wist waar ze heen moesten, tot er op een dag het einde van het verhaal op mij kwam. En zodra ik het einde had opgeschreven, zag ik dat alles klopte. Ik moest een paar dingen nog herschrijven om alles perfect in elkaar te laten passen, maar ik moest eerst dat einde opschrijven om me te realiseren wat voor verhaal ik aan het schrijven was.

De meeste handleidingen voor het schrijven van een roman hebben het over planning, beschrijvingen van personages, synopsis, protagonist en antagonist, climax, en nog veel meer technische kwesties die ik nooit heb gebruikt, noch heb ik er ooit over nagedacht.

Ik heb slechts één schrijver gelezen (Jaume Cabré) die het heeft over deze twee manieren van schrijven (die van de handleidingen, in tegenstelling tot de mijne) en hij onderscheidt de rationele van de intuïtieve schrijvers. Sommige scholen praten over de schrijvers die gebruik maken van een kaart en de schrijvers die met behulp van een kompas werken.

Ik zou dus een ​​intuïtieve schrijver zijn, die met kompas werkt. Ik plan niets, ik denk niet voordat ik schrijf. Ik nadenk terwijl ik schrijf en na het schrijven.

Het is een vorm van werken. Het is niet beter of slechter dan het werken met een planning, met kaart, op een rationele manier. Daarom is het belangrijk dat bij het leren schrijven de twee wegen worden onderwezen, zodat elke leerling de weg kan kiezen die voor hem het beste werkt.

Het probleem is dat ik al te vaak schrijvers die rationeel werken heb horen zeggen dat ze niet geloven dat intuïtieve schrijvers bestaan. En dat is jammer, want als ze dit zeggen in contexten waarin ze uitleggen hoe ze zelf schrijven of hoe men in het algemeen moet schrijven, en ze staan voor een publiek van mensen die streven naar leren schrijven, ze zullen met hun commentaar de vleugels snijden van een paar potentiële intuïtieve schrijvers. Een paar mogelijke schrijvers die tot de conclusie zullen komen dat het schrijven van een verhaal behoeft van te voren nadenken, overzichten maken, alles inplannen. En als ze het niet lukt om het zo te doen, zullen ze tot de conclusie komen dat ze niet kunnen schrijven. En dat zal heel waarschijnlijk een verkeerde conclusie zijn.